De tanden van je kat poetsen?
Februari is traditiegetrouw de maand van het gebit. Daarom besteden wij hier uiteraard ook aandacht aan in onze blog. Want ik denk dat ik voor ieder kattenbaasje spreek als ik zeg dat we het gebit van onze katten zo gezond mogelijk willen houden.
Welke gebitsproblemen zijn er?
Laten we eerst eens kijken wat er mis kan gaan bij het gebit van je kat. Het is belangrijk om problemen vroegtijdig te herkennen, zo kun je hopelijk voorkomen dat het gebit ernstig wordt aangetast en je kat flinke pijn krijgt. Bron: Sterkliniek Amsterdam
Tandplak en tandsteen. Net als mensen, kunnen ook katten tandplak en tandsteen ontwikkelen. Tandplak kun je nog van de tanden verwijderen met poetsen, maar tandsteen niet meer. Als er teveel tandsteen op de tanden van je kat zit, kan dit ook zorgen voor ontstoken tandvlees. Als er niets wordt gedaan, kan het er uiteindelijk toe leiden dat het gebit zo wordt aangetast, dat er mogelijk tanden/kiezen getrokken moeten worden. Als je er op tijd bij bent, kan de dierenarts echter ook het gebit reinigen, onder narcose.
Parodontitis. Oftewel, ontsteking van de weefsels rondom de tand. Dit kan het tandvlees zijn, maar ook de verbinding tussen tand en kaakbot, het wortelcement of het kaakbot zelf. Het begint vaak met enkel tandvleesontsteking (gingivitis); dit is, bij juiste behandeling, nog omkeerbaar. Wordt er niets gedaan, kan het uitbreiden. Uiteindelijk wordt de tand steeds verder aangedaan, tot de tand verloren gaat. Belangrijk hierbij is dat de ernst van de parodontitis soms lastig te bepalen is; met het blote oog zie je immers niet in hoeverre het kaakbot is aangetast. Van buiten kan het dus nog best "ok" lijken, maar van binnen kan er meer aan de hand zijn. Daarom wordt er bij gebitsreinigingen vaak een röntgenfoto gemaakt; zo is te zien hoe het er van binnen uitziet.
FORL: feline odontoclastic resorptive lesions. Bij deze aandoening zijn er delen van de tand opgelost: er zit een gaatje in. Dit is niet hetzelfde als gaatjes bij mensen; het is bij katten namelijk geen gevolg van tandplak, terwijl dat bij mensen wel zo is. Door zo'n FORL, ofwel gaatje, kan het tandbeen bloot komen te liggen en kunnen wortels worden aangetast. De aandoening kan dan ook flink pijnlijk zijn voor de kat.
Stomatitis. Bij stomatitis raakt het slijmvlies in de mond ontstoken; dit kan naast het tandvlees, ook de tong en het gehemelte zijn. Gelukkig komt dit bij katten heel weinig voor.
Symptomen. Hoe merk je nou dat je kat mogelijk gebitsproblemen heeft? Kijk in ieder geval regelmatig eens in het bekje van kat. Als je rood tandvlees en/of verkleuring van de tanden ziet, kan het slim zijn even naar de dierenarts te gaan voor een check. Mogelijk is er een behandeling nodig. Andere symptomen zijn: een stinkende adem, slechter eten, veel knoeien met eten, slechte vachtverzorging of een verandering in gedrag.
Bedenk hierbij dat katten pijn niet goed laten zien! Stoppen met eten doen ze pas heel laat. Daarom is het zo belangrijk om problemen te voorkomen en om, naast zelf regelmatig even te kijken, het gebit van je kat periodiek te laten checken door de dierenarts.
Mythes rondom gebitsverzorging
Brokjes houden de tanden gezond. Er wordt vaak gezegd dat brokken de tanden gezond houden, wegens het schurende effect. Dit is echter onjuist. Katten kauwen niet op hun voedsel, maar knippen het in kleine stukjes. Als je gaat kijken waar dat brokje dan uiteen valt, dan is dat op het puntje van de tand of kies. Zet maar eens een scherp mesje in een brokje; die ligt zo uit elkaar. Dat schuren gaat dus niet op. Met uitzondering van enkele speciale soorten (met bepaalde toevoegingen), helpt brok dus niet om het gebit gezond te houden.
Natvoer is slecht voor het gebit. Dit is eigenlijk gerelateerd aan het voorgaande. Natvoer draagt niet bij aan een gezond gebit, dus wat dat betreft zou je het "slecht" kunnen noemen. Maar, echt slechter dan brok is het niet qua gebit. Gezien de vele andere voordelen van natvoer (denk aan vocht, vaak hoger vlees/eiwitgehalte), zou ik natvoer daarom zeker niet afschrijven als voeroptie.
Tandenpoetsen is niet nodig. Even los van het wel of niet bijdragen van brok aan gezonde tanden, wordt er ook vaak gezegd dat tandenpoetsen niet nodig is. Beter kun je rauwe vleesbotten geven, of kauwsnacks. Rauwe vleesbotten en bepaalde kauwsnacks kunnen zeker bijdragen aan gezonde tanden en tandvlees, maar het is ook geen wondermiddel. Zeker bij katten met aanleg is het vaak niet genoeg.
Ook bestaan er supplementen voor over het voor of door het drinkwater. Wederom geldt, het draagt wel iets bij, maar lost niet alles op. Het enige wat echt goed werkt, is tandenpoetsen.
Toetie, de kat van Kim (FB: Kimmie's Kitties) doet het wel even voor!
"Maak van tandenpoetsen een feestje"
Tandenpoetsen: hoe pak je dit aan?
Ok, tandenpoetsen dus. Je zult nu misschien denken: hoe ga ik dat in hemelsnaam doen? En het kan inderdaad best even een uitdaging zijn. Sowieso geldt, jong geleerd is oud gedaan. Dus heb je nog een kitten: top! Begin dan nu direct met het aanleren van het tandenpoetsen. Maar ook als je al een oudere kat hebt kun je hier nog prima mee aan de slag.
De juiste materialen. Als je de tanden van je kat gaat poetsen, moet je eerst voor de juiste materialen zorgen. Je kunt immers geen tandpasta voor mensen gebruiken en een speciale tandenborstel voor kleine kattenmondjes is ook wel prettig. Zorg dus altijd dat je dat in huis haalt (voor een setje: zie verderop in de blog).
Stappenplan voor het aanleren van tanden poetsen.
Laat je kat er eerst aan wennen dat je aan zijn mond zit. Dus begin eens met de wangen masseren en til af en toe een lipje op. Als dat goed gaat, kun je een gaasje pakken en daarmee over de wangen wrijven. Vind je kat dat goed, kun de lippen weer wat optillen en met het gaasje voorzichtig over de tandjes en kiesjes wrijven. Eventueel kan dit ook met alleen je vinger; pas wel op dat je kat niet per ongeluk op je vinger bijt ;-).
Als dit allemaal goed gaat, kun je het eens met tandpasta gaan proberen. Tandpasta's voor katten hebben vaak een lekker smaakje, zoals kip of kaas. Je kunt dus, om je kat eraan te laten wennen, ze een heel klein beetje van je vinger laten likken. Dan wennen ze vast aan de smaak en schrikken ze iets minder als je het ineens in hun mond stopt. Daarna kun je wat tandpasta op het gaasje doen en weer voorzichtig poetsen.
Tot slot kun je met de tandenborstel beginnen. Laat ze weer even wennen aan de borstel (dus even laten ruiken e.d.) en wrijf dan eens over de lipjes. Til later de lippen op om ook echt de tanden te poetsen. Bouw dit rustig op en poets zachtjes. Er zijn katten die een tandenborstel echt geen succes vinden. Weet dan, dat je ook best met het gaasje kunt blijven poetsen. Een tandenborstel poetst iets grondiger, maar iets is beter dan niets :-)
Voor al het bovenstaande geldt uiteraard: hoe snel het gaat, hangt af van je kat. Sommige katten vinden het misschien helemaal prima en daar kun je misschien wel stappen overslaan of direct met de borstel beginnen. Andere katten hebben misschien een nog tragere opbouw nodig. Kijk altijd naar je eigen kat.
En het belangrijkste: vergeet niet je kat te belonen tijdens het proces! Maak van tandenpoetsen een feestje :-)
Tot slot, weet dat je niet alles kunt voorkomen. Poetsen draagt echt goed bij aan een gezond gebit en kan problemen voorkomen, maar schrik niet als je kat vroeg of laat toch problemen krijgt. De ene kat is nu eenmaal gevoeliger voor gebitsproblemen dan de andere. Dan is er soms professionele hulp nodig: de dierenarts kan het gebit reinigen en waar nodig tanden trekken. Dit laatste klinkt heftig, maar soms is het nodig voor het welzijn van je kat. Rotte tanden/kiezen of wortelproblemen zijn pijnlijk voor je kat.
Merk je dat je kat flink uit zijn mond stinkt of laat je kat steeds eten uit zijn mond vallen? Ziet het tandvlees er rood uit, is het gebit verkleurd of merk je andere problemen op? Ga dan altijd naar de dierenarts. Daarnaast is het natuurlijk sowieso goed om in ieder geval jaarlijks je kat en ook zijn gebit te laten checken bij de dierenarts.
En nu, zelf aan de slag!
Basissetje gebitsverzoring. Natuurlijk kun je ook in onze webshop een set vinden voor het poetsen van de tanden van je kat. Het onderstaande setje bevat alles wat je nodig hebt!