Clickertraining Challenge 1: the Basics
Daar is ie dan, de eerste post van de Clickertraining Challenge!
In deze blog neem ik je mee naar de basics van clickertraining. Ik heb al een eerdere blog geschreven over clickertraining en ook over hoe katten leren. Lees die dus ook gerust als je interesse hebt in de achtergrond.
De 3 basics die ik wil bespreken zijn het gebruik van de clicker, het aanleren van zitten, en het aanraken van een target. Deze basics komen super goed van pas bij de verdere training.
Het gebruik van de clicker
Om te beginnen, de clicker. Waarom gebruiken we deze eigenlijk? Clickertraining is een positieve manier van trainen, waarbij je traint door middel van beloning. Je gebruikt hiervoor een clicker: een klein plastic doosje met een knopje dat je kunt indrukken. Je hoort dan een klikgeluidje. Tijdens het trainen is die klik een teken dat je kat het goed doet. Nu zul je denken: hoe weet mijn kat dat die klik iets goeds is? Dit leer je van tevoren aan. Voor je echt gaat trainen, koppel je het klikgeluidje eerst aan een beloning, zoals een snoepje. Het voordeel van de clicker, is dat je heel precies kunt timen. Wanneer je kat je bijvoorbeeld een high five geeft, wil je precies kunnen belonen op het moment van die high five. Je wil dan niet nog een snoepje uit je zak moeten vissen, waardoor je kat moet gokken waar de beloning nu precies voor is. Zeker bij ingewikkeldere trucjes kan die timing erg van belang zijn. Een clicker is dus gewoonweg sneller en preciezer.
Een clicker is te vinden in de webshop, maar je kunt hier ook prima je plaatselijke dierenwinkel voor binnenlopen. Bij de hondenspullen vind je er genoeg. Het is wel handig even naar het geluid te kijken; sommige clickers zijn erg hard (omdat ze ook buiten gebruikt worden) en dat vinden katten niet altijd even prettig.
Hoe leer je aan dat de clicker beloning betekent?
De allereerste stap bij clickertraining, is het koppelen van het klikgeluid aan een beloning. Het eenvoudigste is om hierbij te werken met snoepjes:
- Klik met de clicker en geef je kat direct hierna een snoepje
- Herhaal dit een aantal keer, liefst op een redelijk hoog tempo
- Na een paar herhalingen klik je weer met de clicker, maar wacht je heel even om te kijken of je kat je al "zoekend" gaat aankijken/op de grond gaat zoeken naar het snoepje. Dat is namelijk een teken dat je kat de link aan het leggen is tussen clicker en snoepje. Is dit niet het geval? Herhaal dan stap 2.
- Herhaal het nog een paar keer, om de link verder te bevestigen. Blijft je kat positief reageren op het geluid (kijken/zoeken naar snoepje)? Dan is de link tussen clicker en geluid gelegd en kun je verder.
Je kat leren zitten
Nu je kat de link heeft gelegd tussen click en beloning, kun je verder. Een handig "commando" om achter de hand te hebben, is "zit". Je kat leren zitten is vrij eenvoudig:
- Zorg dat je snoepjes en de clicker bij de hand hebt.
- Als je kat voor je staat, kun je een snoepje laten zien en vanaf de neus, naar boven zijn hoofd bewegen, waardoor de kat echt omhoog/een beetje naar achter moet gaan kijken. Hierdoor gaan bijna alle katten namelijk automatisch zitten.
- Zodra je kat gaat zitten, click je met de clicker en geef je de beloning.
- Stap 2 en 3 herhaal je een aantal keer. Als het lukt, kun je na een paar keer kijken of de volledige beweging van neus naar boven hoofd niet meer nodig is, maar of je kat ook gaat zitten door enkel het snoepje boven zijn hoofd te houden. Lukt dit niet ga je gewoon weer terug naar de gehele beweging.
- Wanneer het steeds goed blijft gaan, kun je er een commando aan koppelen (bv het woord "zit"). Dit doe je door steeds als terwijl je de kat laat zitten dmv de handbeweging, "zit" te zeggen.
- Na dit een aantal keer succesvol herhaald te hebben, kun je eens proberen om enkel het commando te geven. Gaan ze zitten? TOP! Nu kunnen ze dus zitten op commando. Uiteraard gelijk clicken en belonen :-). Zo niet, ga je gewoon weer rustig verder met stap 5, tot het wel lukt. Evt kun je overigens ook best stemcommando met handcommando blijven combineren. Ik probeer zelf wel altijd het handcommando te kunnen doen zonder snoepje, maar ik merk dat handgebaren voor mijn katten goed werken. Dat kun je dus altijd proberen.
Targeting
Een andere basic die onwijs handig gaat zijn, is targeting. Dit is heel simpel gezegd, het aanraken van een "target" (met de neus). Je kunt hiervoor bv je vingers (1 of 2 vingers bv) of een targetstick. Je hand kan ook, maar dit kan sommige trucjes, zoals de high five, wat in de weg zitten.
Targeting aanleren is eigenlijk vrij eenvoudig;
- Houd weer je clicker en beloning bij de de hand.
- Houd je target voor de neus van je kat (dichtbij). Grote kans dat je kat gaat snuffelen. Hierbij click je direct en beloon je. Het komt er in feite op neer dat je iedere beweging van je kat, richting het target, beloont. Dit herhaal je, tot de kat steeds je target echt aanraakt.
- Raakt je kat steeds van dichtbij je target aan? Ga dan een paar cm verder bij je kat vandaan met je target en click + beloon weer als de kat je target aanraakt. Herhaal weer een aantal keren.
- Stap 3 kun je gaan herhalen op grotere afstanden; zo leren ze dat ze, ook als ze ver weg zijn, een beloning krijgen bij aanraken van het target.
Target volgen
Zodra je kat het targeten snapt, kun je ook beginnen met het volgen van je target. Dit doe je door je target van je kat af te bewegen, zodat je kat je target moet volgen om deze aan te kunnen raken.
- Begin met korte stukjes en click + beloon steeds als ze je target hebben aangeraakt aan het einde van de "volgroute".
- Ook dit kun je uiteindelijk uitbreiden tot langere stukken volgen.
Enkele belangrijke dingen:
- Elke kat leert op zijn eigen tempo. De bovenstaande stappen kunnen soms echt wel een paar dagen duren. Verwacht dus niet dat je kat in no time alles kan (al heb je er echt wel snelle katten bij hoor haha!).
- Houd trainingssessies kort. Ik heb zelf ooit geleerd; doe maximaal zo'n 7 clisks/beloningen achter elkaar en geef de kat dan even pauze. Ik merk dat dat inderdaad een goede max is. Dat mag best even een korte pauze zijn, maar kijk wel of de kat erna nog wel de aandacht heeft/zin heeft om verder te gaan. Zo niet, lekker laten gaan :-). Ook als de katten tussendoor geen zin meer heeft; forceer niet. Zo houd je trainen leuk.
- Heb je meerdere katten? Trainen gaat beter met 1 kat tegelijk. Neem ze het liefst dus even in een aparte kamer.